Soạn văn Thao tác lập luận phân tích lớp 11

Hãy cùng Vui học Online tham khảo cách soạn văn Thao tác lập luận phân tích 11 dưới đây để chuẩn bị bài trước khi đến lớp một cách đầy đủ hơn nhé!

I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân tích

Câu 1: Nội dung ý kiến đánh giá của tác giả đối với nhân vật Sở Khanh

– Sở Khanh là kẻ bẩn thỉu, bần tiện, là kẻ đại diện cho sự đồi bại trong xã hội.

Câu 2: Tác giả đã phân tích ý kiến của mình với những luận cứ sau:

– Sở Khanh sống bằng nghề đồi bại, bất chính.

– Sở Khanh là kẻ đồi bại nhất trong số những kẻ làm nghề đồi bại, bất chính đó: giả làm người tử tế để đánh lừa một người con gái ngây thơ, hiểu thảo, trở mặt một cách trơ tráo, thường xuyên lừa bịp, tráo trở.

Câu 3: Sự kết hợp chặt chẽ giữa phân tích và tổng hợp trong đoạn trích:

– Sau khi phân tích chi tiết bộ mặt tráo trở của Sở Khanh, tác giả đã tổng hợp và khái quát lại bản chất của hắn: “mức cao nhất của tình hình đồi bại trong xã hội này”.

Câu 4: Một số đối tượng phân tích trong các bài văn nghị luận: 

– Suy nghĩ của em về hình ảnh người nông dân trong xã hội xưa từ tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố.

– Nêu suy nghĩ của em về vẻ đẹp người phụ nữ trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du.

Câu 5: 

– Phân tích trong văn nghị luận là sự căn cứ vào mối quan hệ nội bộ của đối tượng.

– Phân tích theo các mối quan hệ nguyên nhân – kết quả, kết quả – nguyên nhân, quan hệ giữa đối tượng với các đối tượng liên quan, phân tích đánh giá chủ quan của người viết.

Yêu cầu của lập luận phân tích: xác định vấn đề, chia nhỏ khía cạnh trong vấn đề và khái quát tổng hợp.

II.Cách lập luận phân tích

Đoạn trích mục I: 

– Phân chia dựa trên cơ sở quan hệ nội bộ của bản thân đối tượng, biểu hiện về nhân cách bẩn thỉu, bần tiện của Sở Khanh.

– Phân tích kết hợp chặt chẽ với tổng hợp: phân tích làm nổi bật sự bẩn thỉu và khái quát lên giá trị hiện thực của nhân vật.

Đoạn trích (1) mục II: 

– Phân tích dựa trên quan hệ nội bộ của đối tượng, đồng tiền vừa có tác dụng tốt vừa có tác dụng xấu.

– Phân tích dựa trên quan hệ kết quả – nguyên nhân: tác giả chủ yếu nhìn vào mặt xấu của đồng tiền, vì những hành động gian ác đều do đồng tiền chi phối.

– Phân tích dựa trên quan hệ nguyên nhân – kết quả: tác giả phân tích sức mạnh của đồng tiền và thái độ phê phán, khinh bỉ khi nói đến đồng tiền.

– Luôn phân tích gắn liền với khái quát tổng hợp trong quá trình lập luận: sức mạnh đồng tiền, thái độ, cách hành xử của các tầng lớp đối với tiền và thái độ của tác giả đối với xã hội đó.

Đoạn trích (2) mục II

– Phân tích theo quan hệ nguyên nhân – kết quả: bùng nổ dân số là nguyên nhân và sự ảnh hưởng của nó đối với đời sống con người là kết quả.

– Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tượng: những ảnh hưởng xấu của việc bùng nổ dân số đối với con người: thiếu thức ăn, suy dinh dưỡng, suy thoái giống nòi, thiếu việc, thất nghiệp.

– Phân tích kết hợp chặt chẽ với khái quát tổng hợp: bùng nổ dân số gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều mặt cuộc sống, dân số tăng nhanh thì chất lượng cuộc sống cũng giảm sút.

III. Luyện tập

Câu 1: 

Những quan hệ làm cơ sở cho việc phân tích:

a) Quan hệ nội bộ của đối tượng: đau xót, quẩn quanh và bế tắc.

b) Quan hệ giữa đối tượng này với đối tượng khác có liên quan: bài thơ Lời kĩ nữ (Xuân Diệu) và Tỳ bà hành (Bạch Cư Dị).

Câu 2: 

– Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc: văng vẳng, trơ, cái hồng nhan, xiên ngang, đâm toạc, tí, con con => Sức biểu đạt cao tư tưởng và tâm trạng nhân vật.

– Nghệ thuật sử dụng các cặp từ trái nghĩa: say – tỉnh, khuyết – tròn, đi – lại => Kết hợp độc đáo, biểu lộ trạng thái bế tắc.

– Phép đảo trật tự cú pháp trong 2 câu: “Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám – Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn”.

– Nghệ thuật lặp từ (lại, xuân) đầy dụng ý cùng phép tăng tiến nghệ thuật (san sẻ – tí – con con).

Đó là cách soạn văn Thao tác lập luận phân tích mà bạn có thể tham khảo. Đừng quên xem thêm các bài soạn văn khác tại Ngữ văn lớp 11 hoặc trong list bài soạn văn 11

We on social :

Facebook