Soạn văn Nghị luận về một tư tưởng đạo lí – lớp 12

Hãy cùng Vui học Online tham khảo cách soạn văn Nghị luận về một tư tưởng đạo lí dưới đây để chuẩn bị bài trước khi đến lớp một cách đầy đủ hơn nhé!

Phần I: Tìm hiểu đề và lập dàn ý

Trọng tâm cần nắm:

– Bài nghị luận về một tư tưởng đạo lí thường có một số nội dung sau:

• Giới thiệu, giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn luận.
• Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề bàn luận.
• Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động về tư tưởng, đạo lí.

– Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm nhưng phải phù hợp và có chừng mực.

Phần II: Luyện tập 

Câu 1: Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu sau:

a) Vấn đề mà Gi. Nê-ru đưa ra nghị luận là gì? Căn cứ vào nội dung cơ bản của vấn đề ấy, hãy đặt tên cho văn bản.

b) Để nghị luận, tác giả đã sử dụng những thao tác lập luận nào? Nêu ví dụ.

c) Cách diễn đạt trong văn bản trên có gì đặc sắc.

Trả lời:

a) Vấn đề mà Gi. Nê-ru bàn luận chính là phẩm chất văn hóa trong nhân cách của mỗi con người. Căn cứ vào văn bản, ta có thể đặt một số tên cho văn bản như: Thế nào là con người có văn hóa? – Một trí tuệ có văn hóa – Con người văn hóa.

b) Thao tác lập luận: giải thích (văn hóa – đó có phải là… văn hóa nghĩa là…) – phân tích (một trí tuệ có văn hóa… ) – bình luận (đến đây, tôi sẽ để các bạn… ).

c) Cách diễn đạt trong văn bản khá sinh động. Ở phần giải thích, tác giả đã tự đưa ra câu hỏi rồi lại tự trả lời, cứ thế câu này nối với câu kia nhằm lôi cuốn người đọc đi theo suy nghĩ mà mình gợi ý. Ở phần phân tích và bình luận, tác giả lại trực tiếp đối thoại cùng người đọc để tạo mối quan hệ gần gũi, thân mật và thẳng thắn giữa người viết. Đến phần cuối, tác giả dẫn thơ của nhà thơ Hi Lạp, tóm lược các luận điểm và ghi ấn tượng một cách nhẹ nhàng đối với người đọc.

Câu 2: Nhà văn Nga L. Tôn-xtôi nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Anh (chị) hãy nêu suy nghĩ về vai trò của lí tưởng trong cuộc sống con người.

Lập dàn ý:

1. Mở bài: Dẫn dắt vấn đề cần nghị luận và câu nói của L. Tôn-xtôi.

2. Thân bài: 

Giải thích câu nói:

– Lý tưởng: là mục đích cao cả nhất mà mỗi một con người đều mong muốn theo đuổi và thực hiện trong cuộc sống.

– Ý nghĩa câu nói: lý tưởng như là một ngọn đèn chỉ đường rọi lối ta đi, nó chính là yếu tố góp phần định hướng cách sống của mỗi một cá thể trong cuộc đời này. Không có lý tưởng cũng đồng nghĩa với việc không có phương hướng, không có lối sống kiên định, không có mục đích sống cụ thể. Và điều này cũng đồng nghĩa với việc ta đang sống một cuộc đời vô nghĩa nếu như không có lý tưởng.

Vai trò của lý tưởng:

– Lý tưởng là yếu tố dẫn đường ta đi đến bến đỗ mà ta mong muốn.

– Lý tưởng giúp ta có động lực vượt qua khó khăn, vấp ngã trong cuộc sống.

– Lý tưởng thúc đẩy bản thân luôn cố gắng học hỏi, cố gắng hoàn thiện.

– Việc cố gắng hoàn thiện sẽ đưa con người đến bến đỗ thành công.

– Lý tưởng cao đẹp giúp cho xã hội ngày càng tốt đẹp hơn.

– Lý tưởng là cái cốt lõi thể hiện vai trò và mục đích sống của mỗi một con người. Có lý tưởng mới không sống một đời vô nghĩa.

Mở rộng:

– Lý tưởng cao cả không chỉ là những khát khao về điều cao xa, mà nó còn là những suy nghĩ tích cực và hướng thiện.

– Không có lý tưởng, con người dễ sa vào những con đường tội lỗi.

– Phân biệt lý tưởng cao đẹp với dục vọng, ham muốn tầm thường phi nhân tính.

Nhận thức của cá nhân:

– Đề cao những tấm gương có lý tưởng sống cao đẹp, vì cộng đồng.

– Phê phán những người sống không mục đích, không lý tưởng.

– Tự xác định lý tưởng và không ngừng học tập để trau dồi, hoàn thiện chính mình.

3. Kết bài: Nhận định chung về vấn đề lí tưởng sống của mỗi người và kết luận.

Đó là cách soạn văn Nghị luận về một tư tưởng, đạo lý mà bạn có thể tham khảo. Đừng quên xem thêm các bài soạn văn khác tại Ngữ văn lớp 12 hoặc trong list bài soạn văn 12

We on social :

Facebook